BÀI VIẾT DỰ THI “SÓT.RÓT CHO ĐẦY”
“DEMIAN”: CÂU CHUYỆN TUỔI TRẺ CỦA CHÚNG TA
Tác giả: Trương Minh Ngọc Yên
The New York Times đã bỏ sót ‘chúng ta’. Chúng ta là Emil Sinclair và từng gặp Demian. Hành trình thành nhân luôn là câu chuyện của thời đại, vì thế “Demian: Câu chuyện tuổi trẻ của Emil Sinclair” nên được rót đầy vào danh sách 100 quyển sách hay nhất của thế kỉ 21 để những người trẻ của thời đại được chiêm ngưỡng chân dung sống động của chính mình và tìm thấy được bản ngã chân thực, dẫn lối đường đi đúng đắn. Hermann Hesse đã khắc họa rõ nét 6 chặng trong hành trình của Emil:
Hai thế giới – Khởi đầu của sự trưởng thành
Demian – Người chỉ đường
Alfonts Beck – Người dẫn đến cạm bẫy
Chim non và quả trứng – Phá bỏ thế giới
Pistorius – Đến và đi
Tình yêu của Eva
Và trong đó, nổi bật nhất là 3 chặng sau:
Hai thế giới – Khởi đầu của sự trưởng thành
“Một thế giới là ngôi nhà của bậc phụ huynh, nhưng thực tế nó còn nhỏ hẹp hơn nữa, chỉ bao gồm cha mẹ tôi. Tôi hiểu rõ toàn bộ thế giới này: tên của nó là Cha và Mẹ. Thế giới còn lại cũng đang ở ngay đó, ngay giữa ngôi nhà của chúng tôi và hoàn toàn khác biệt: nó mang một mùi hương khác, cất tiếng theo một cung cách khác, hứa hẹn và đòi hỏi những thứ vô cùng khác biệt.”
Hermann Hesse đã miêu tả tâm lý đặc trưng của một đứa trẻ khi bước vào tuổi thiếu niên. Trẻ bắt đầu biết thần tượng người khác và nỗ lực để bắt chước theo hình mẫu lý tưởng của chính mình. Mở đầu câu chuyện là lời nói dối về việc ăn cắp táo của Emil Sinclair với Franz Khromer – Một tên đầu gấu học trường công lập. Emil mong muốn bản thân được đám bạn của Franz và chính Franz ngưỡng mộ và tôn sùng. Đây là thời điểm mà Emil chạm chân đến “Thế giới kia”, vượt xa ra thế giới “Cha Và Mẹ” và bước đầu đối mặt với việc tự chịu trách nhiệm những gì bản thân làm.
Đầu tiên là nỗi sợ bị tố cáo ăn cắp táo, sau đó là nỗi sợ bị phát hiện ăn cắp tiền của cha mẹ. Tội lỗi này nối tiếp tội lỗi khác, nỗi sợ hãi này chồng chất nỗi sợ khác như một dòng chảy tuần hoàn. Emil phải đấu tranh với chính cái ác và cái thiện trong tâm hồn mình. Thế giới “Cha Và Mẹ” từng được cậu khẳng định là thế giới an toàn nhất, ấm cúng nhất nhưng giờ đây lại lạ lẫm và bất an. Thế giới kia từng được cậu xem xét là đầy cám dỗ và kinh hãi thì lại trở nên gần gũi. Phải chăng chúng ta cũng từng là Emil, từng cảm thấy xa lạ với những gì quen thuộc?
Phá bỏ thế giới
“Chú chim đấu tranh thoát khỏi quả trứng. Quả trứng là thế giới. Ai muốn được sinh ra, trước hết phải phá hủy một thế giới. Chú chim bay tới bên Chúa. Tên vị Chúa là Abraxas.”
Cuộc đời không cho ta lời khuyên, không cho cách giải quyết trước mà đưa thẳng tình huống cho chúng ta trườn và lội trong đó để tự tìm. Tuy nhiên, Hermann Hesse đã đưa cho ta chìa khóa của hy vọng. Chú chim non muốn được sinh ra thì phải phá vỡ lớp vỏ trứng bên ngoài. “Quả trứng” là thế giới mà ta cảm thấy lạc lõng, như cái Emil lạc trong thế giới Cha và Mẹ. Muốn thôi lạc lõng thì phải phá hủy “quả trứng” – Vùng an toàn. Thế giới Cha và Mẹ nên là nơi nung nấu yêu thương để tạo sức mạnh quyết tâm chinh phục ước mơ cho ta. Nếu cứ mãi lo sợ mà không dám bước ra khỏi vùng an toàn, ta sẽ vĩnh viễn không thể lớn lên và trải nghiệm những điều mới mẻ.
Tình yêu của Eva
“Đó là lần đầu tiên thế giới bên ngoài hoàn toàn hòa hợp với thế giới bên trong của tôi”
Cuộc gặp gỡ giữa Eva và Emil là chặng khó quên nhất trong hành trình này. Eva đã giúp Emil tìm thấy ước mơ và thấu hiểu tình yêu là gì. Hầu hết khi yêu, người ta dễ mộng mị và đánh mất chính mình. Tuy nhiên, tình yêu của Emil và Eva thì khác, tình yêu mà Emil dành cho Eva là chìa khóa để Emil tìm được bản thân thực sự của mình. Chìa khóa đó giúp Emil nhận ra rằng cần phải yêu bản thân trước, sau đó mới yêu Eva bằng con người thật của mình. Do đó, Emil có một con người thật, có một tình yêu thật và có một cuộc sống ý nghĩa thực sự.
“Demian: Câu chuyện tuổi trẻ của Emil Sinclair” không phải là một tác phẩm hấp dẫn người đọc ngay từ những dòng đầu tiên. Tuy nhiên, khi đã đọc thì ta phải đọc lại một lần, hai lần hay thậm chí là nhiều hơn nữa thì mới có thể hiểu hết ngụ ý của Hermann Hesse. Về đến cuối chặng, ta nhận ra các cuộc gặp gỡ trong cuộc đời sẽ dẫn ta đến điều mới mẻ để rồi trưởng thành, ta sẽ trở thành Demian với Emil khác.